Qytaı men AQSh qarýlana bastady
Taıaýda Pentagon Qytaı óziniń ıadrolyq arsenalyn kóbeıtýdi josparlap otyrǵanyn málimdedi. Eki el arasyndaǵy daǵdarys resmı Beıjińdi osyndaı qadam jasaýǵa ıtermelep otyrǵan tárizdi.
Ótken aptada Pentagon AQSh Kongresinde jyldyq baıandama jasap, Qytaıdyń ıadrolyq arsenalyndaǵy qarý sany 200-ge jetpeıtinin málim etti. Biraq bul eldegi ıadrolyq qarý sany áldeqaıda kóp bolýy yqtımal. AQSH-tyń shendi ofıserleri bul eldegi shıkizat qory ıadrolyq arsenal sanyn eki eseleýge jetedi dep esepteıdi. Sondaı-aq oqtumsyqtardy jerden de, sýdan da, áýeden de atýǵa kúsh salmaq. Pentagonnyń da dabyl qaǵyp otyrǵany osy. Jyl basynda «Global Times» gazeti Beıjiń bıligi jaqyn arada oqtumsyqtar sanyn myńǵa kóbeıtýge ázir dep aqparat taratqan-dy. Sonymen qatar áýe-sý-jer úshtigine de basymdyq berýdi kózdeıdi. Búginde jerden jáne sýdan balıstıkalyq zymyran ushyrýǵa qabiletti. Endigi jetpeı turǵany – áýe arqyly balıstıkalyq raketa jiberý. Degenmen byltyrǵy qazan aıynda Qytaı bıligi H-6N bomba tasyǵysh zymyranyn tanystyrǵan bolatyn.
Keler jylǵy aqpanda «The New START» dep atalatyn strategıalyq shabýyldaý baǵytynda qarýlanýdy boldyrmaý jónindegi Reseı men AQSh arasyndaǵy kelisimniń merzimi aıaqtalady. Esterińizge sala keteıik, «The New START» shartyna 2010 jyly osy eki eldiń sol kezdegi basshylary Barak Obama men Dmıtrı Medvedev qol qoıǵan edi. Soǵan sáıkes, oqtumsyqtar sany 1550-ge deıin, qurlyqaralyq balıstıkalyq zymyrandar, súńgýir qaıyqtardaǵy balıstıkalyq zymyrandar jáne aýyr bombalaýshylar sany 700 danaǵa deıin qysqartylýy tıis.
Al Qytaı negizi ıadrolyq qarýdy taratpaý jónindegi eshqandaı kelisimge múshe emes. Osyǵan baılanysty resmı Vashıngton AQSh pen Reseı arasyndaǵy ıadrolyq qarýǵa qatysty kelisimge Qytaıdy da kirgizýdi kózdeıdi. Áıtse de, srapshylardyń pikirinshe mundaıǵa Sı Szınpın ákimshiliginiń kónýi ekitalaı. Degenmen, komýnıstik partıa ókiliniń biri suhbattarynyń birinde AQSh oqtumsyqtar sanyn edáýir qysqartsa ǵana Beıjiń bıligi kelisim ústeline otyrýy múmkin degen syńaıda áńgime aıtqan.
Pentagon bekerge qaýiptenip otyrǵan joq. Taıaýda Qytaı basshysy Sı Szınpın ulttyq qorǵanys pen qarýly kúshterdi jańǵyrtýǵa jáne damytýǵa basymdyq beretinin málimdegen. Onyń aıtýynsha, qytaılyq kelbetti saqtap, ulttyq qundylyqty nyǵaıtý úshin damýmen birge qorǵanys salasyna da kóńil bólinýi tıis. Sondyqtan memlekettiń keleshegin aıqyndaý maqsatynda ásker salasyn kúsheıtpek. Iaǵnı jańa baǵytqa qadam basyp, áskerin álemdik deńgeıge shyǵarýǵa kúsh salmaq. Aldaǵy jospar boıynsha ulttyq qorǵanys pen qarýly kúshterdi damytýǵa baǵyttalǵan jańa strategıa 14 jylǵa arnalǵan. Osy baǵdarlama aıasynda kásibı ásker qurýǵa basymdyq beriledi.
AQSH-ta qarap otyrǵan joq. The Washington Post gazeti AQSh prezıdenti Donald Tramp Nevadadaǵy ıadrolyq synaq alańyn qaıta jandandyrýǵa nıetti ekenin jetkizgen. Sondaı-aq, AQSh prezıdentiniń qarýlaný jónindegi arnaıy ókili Marshal Bıllıngslı eldiń qarsylastaryn kez kelgen sátte tuqyrtyp, atom bombasyn tastaýǵa ázir ekenin málimdedi. Aqparat quraldarynyń málimetine qaraǵanda, keler jyly Aq úı ıadrolyq qarýǵa arnalǵan búdjet qarjysyn 37,3 mlrd dollardan 44,5 mlrd dollarǵa kóbeıtýdi josparlap otyr.